Coby Camstra |
02-08-2019 |
Ik heb vandaag voor het Holocaust Monument de naam van Adolf Alexander van Gelder geadopteerd. Hij werd geboren op 12 november 1934 en op 23 november 1942 in Auschwitz vermoord. Hij was het vriendje van mijn broer Henk.
In 2014 adopteerde ik de namen van Adri en Mary Braaf. Zij woonden tegenover ons in Groningen.
Lees het verhaal over het lot dat een aantal van onze Joodse medeburgers in Groningen is overkomen. Het heeft tot op heden diepe sporen in onze familie achter gelaten.
////////////////
Mijn ouders –Coenraad Jacob Hendriks (geboren te Hengelo op 23 juli 1903, gestorven te Apeldoorn op 27 maart 1981) en Jacoba Wilhelmina Hendriks-Westerink (geboren te Apeldoorn op 4 juli 1908, gestorven te Amsterdam op 6 oktober 2007) vertrokken in 1938 naar Groningen. Vader was filiaalhouder van James Ruben NV, een bedrijf in automaterialen, geworden. Het bedrijf was in de Oude Ebbingestraat 53 te Groningen gevestigd.
In het bedrijf werkte Moses Wilder als expeditieknecht. Wilder was op 8 augustus 1914 geboren in Sasow, Polen. Hij vertrok ergens in de dertiger jaren naar Nederland. Mogelijk was dat een gevolg van de voor Joden slechte situatie in Polen.
Moses Wilder woonde indertijd Nieuwstad 58 te Groningen. Hij was in de kost bij Froukje Israel - van Os.
Toen de Duitsers in 1942 de maatregelen tegen de Joden uitvaardigden en zij zich voor deportatie moesten melden, dook Moses Wilder bij ons in de H.W. Mesdagstraat 8 in Groningen onder. Na een paar weken werd het leven van een onderduiker voor hem te zwaar. Hij kon er niet tegen om zich steeds schuil te moeten houden. Hij meldde zich in september 1942 vrijwillig bij de Duitsers en werd daarna vermoedelijk via het Kamp Westerbork naar Auschwitz (Polen) gedeporteerd en werd daar op 30 september 1942 omgebracht.
Door Moses Wilder raakten mijn ouders in contact met Froukje Israel - van Os. Zij was in Groningen op 20 januari 1877 geboren. Zij was de weduwe van B. Israël. Vermoedelijk had zij op het adres Nieuwstad 58 te Groningen een winkeltje. Daarnaast hield zij kostgangers.
Ook zij viel onder de door de Duitsers uitgevaardigde maatregelen. Op dat moment (eind 1942) was zij al ernstig ziek. Zij werd verpleegd in een verpleeghuis voor Joden. Dat was achter de A-kerk in Groningen gevestigd. Ik denk het Munnekeholm.
Ik herinner mij dat ik daar op enig moment met mijn moeder heen ging. Ik moet 3 jaar geweest zijn. Voor de deur stond een soldaat met een geweer als bewaker. Die zei tegen mijn moeder dat zij daar niet mocht/hoorde te komen. Mijn moeder zei dat ze zelf wel bepaalde wat ze deed. Ik herinner mij een heel oude dame met wit haar, die in een bed lag. Die herinnering is mij altijd bijgebleven.
Froukje Israel – van Os is naar Westerbork gedeporteerd en daar op 7 juni 1943 overleden en op 11 juni 1943 gecremeerd. De urn met haar as is op de joodse begraafplaats in Diemen bijgezet op veld U, rij 5, graf nummer 14.
Door Moses Wilder raakten mijn ouders ook in contact met de familie Elias Porcelijn. Zij woonden op het adres Nieuwstad 43a te Groningen.
Mietje Porcelijn – Summeren werd in Groningen op 7 december 1900 geboren. Zij werd in oktober 1942 vermoedelijk na een kort verblijf in het Kamp Westerbork door de Duitsers naar Auschwitz gedeporteerd en daar onmiddellijk bij aankomst op 19 oktober 1942 . omgebracht
Mozes Porcelijn werd in Groningen op 12 februari 1929 geboren. Hij werd in oktober 1942 vermoedelijk na een kort verblijf in het Kamp Westerbork door de Duitsers naar Auschwitz gedeporteerd en daar onmiddellijk bij aankomst op 19 oktober 1942 omgebracht.
Rachel Porcelijn werd in Groningen op 15 februari 1933 geboren. Zij werd in oktober 1942 vermoedelijk na een kort verblijf in het Kamp Westerbork door de Duitsers naar Auschwitz gedeporteerd en daar onmiddellijk bij aankomst op 19 oktober 1942 omgebracht.
Elias Porcelijn werd in Amsterdam op 26 mei 1899 geboren. Hij was van beroep arbeider (zakkenhersteller/werkman). Nadat zijn vrouw en kinderen waren gedeporteerd, heeft hij tot zijn eigen deportatie bij Froukje Israel-van Os in huis gewoond. Hij is vermoedelijk na een kort verblijf in het Kamp Westerbork naar Auschwitz gedeporteerd en daar op 30 november 1943 omgebracht.
Op H.W. Mesdagstraat 7 (tegenover ons huis) woonde de familie Braaf. Vader Wolf Braaf, geboren te Vlagtwedde op 15 april 1896, moeder Sara Braaf-Lazarus, geboren te Winschoten op 20 augustus 1903 en twee dochters Mary Tiny Braaf, geboren te Groningen op 25 december 1931 en Adri Louise Braaf, geboren te Groningen op 3 juli 1937.
De vader werd in Auschwitz vermoord op 28 februari 1943, de moeder en de dochters werden –vermoedelijk- gezamenlijk vermoord op 29 oktober 1942 in Auschwitz.
Mijn broer Henk, toen 7 jaar oud, speelde met beide meisjes. Mijn ouders hebben nadat de mededeling van deportatie was gekomen vader en moeder Braaf nog aangeboden de beide meisjes eerst in ons gezin en vermoedelijk daarna elders onder te brengen. Dat was voor mijn vader, die in het verzet betrokken was, goed mogelijk. De ouders Braaf wilden dat niet. Zij dachten dat ze niet direct gevaar zouden lopen en verwachtten dat de oorlog niet zo lang zou duren. Mijn moeder vertelde mij dat er na de oorlog van de 2 meisjes heel lang een foto in de etalage van een fotozaak in de O. Boteringestraat of O. Kijk in ’t Jat straat heeft gestaan.
Deze geschiedenis is tot aan de dood van mijn moeder herhaaldelijk door haar verteld. Zij had daar nog steeds veel verdriet van.
Opdat zij niet vergeten worden, heb ik de beide namen van de meisjes voor het Holocaust Namen Monument in Amsterdam geadopteerd.
Op H.W. Mesdagstraat 9a, woonde de familie Aäron Van Gelder. Een van de kinderen was Adolf Alexander van Gelder, geboren te Beilen 12 november 1934. Hij werd vermoord in Auschwitz op 23 november 1942. Zijn roepnaam was Dolfje. Mijn broer Henk was zijn vriendje.
Mijn moeder vertelde mij dat de familie Van Gelder op de avond van hun deportatie alle omwonenden had uitgenodigd om de van hun afscheid te nemen. Mijn vader is daar nog heen geweest.
Coby Camstra
---------------
Iedereen kan bijdragen aan het Namenmonument. Kies de manier die het beste bij u past.
Bouw mee >>
Je kunt zelf namen kiezen of de computer een naam laten kiezen.
Doneren via naam adoptie >>
- - -
De Holocaust ligt inmiddels ruim 75 jaar achter ons. Toch voelen veel mensen, ook van jongere generaties, nog altijd de gevolgen van die afschuwelijke tijd. De verschrikkingen van de Holocaust en het gemis van familieleden, vrienden en bekenden werken op verschillende manieren door in het leven van velen. In reactie op onze oproep Wat is jouw verhaal? vertellen mensen hier over.
Jouw verhaal delen? >>
- - -
Het slachtofferregister van Oorlogsgravenstichting
(link opent in nieuw venster)
- - -
Digitaal Joods Monument
(link opent in nieuw venster)
- - -