Andere namenmonumenten

Bijna alle Europese landen hebben namenmonumenten die herinneren aan gesneuvelde soldaten en andere slachtoffers van de Eerste en Tweede Wereldoorlog. In verschillende landen zijn ook namenmonumenten opgericht specifiek voor de slachtoffers van de Holocaust.

In Parijs is sinds 2005 in het Mémorial de la Shoah een namenwand met de namen van de 76.000 Joden, onder wie 11.000 kinderen, die uit Frankrijk zijn weggevoerd.

Namenmonument in het Mémorial de la Shoah in Parijs

In Miami Beach in de Amerikaanse staat Florida staat een wand met duizenden namen van Holocaustslachtoffers in het Holocaust Memorial.

In Boedapest biedt een acht meter hoge glazen wand in het Holocaust Memorial Center ruimte voor de namen van een half miljoen Hongaarse slachtoffers van de Holocaust.

Namenmonument in het Mémorial de la Shoah in Parijs

De Hollandsche Schouwburg in Amsterdam was vroeger een theater. Nu is deze gestileerde ruïne een monument ter nagedachtenis aan alle gedeporteerde Amsterdamse joden. Direct bij binnenkomst in de Hollandsche Schouwburg valt aan de linkerkant de stemmige Chapelle Ardente op. Deze rouwkamer toont een indrukwekkende gedenkmuur, waarop ruim 6.700 namen worden weergegeven van joodse families die tijdens de Tweede Wereldoorlog uit Nederland werden weggevoerd en vermoord. Door de achternamen van alle 104.000 joodse slachtoffers weer te geven is de aanschouwing van deze gedenkmuur een confrontatie met de omvang van de misdaad en wordt het persoonlijk leed van de slachtoffers uit de anonimiteit gehaald. Op het nieuwe Natioale Holocaust Namenmonument komen alle individuele namen te staan en daardoor zal de omvang van deze verschrikking nog beter zichtbaar zijn.

De Namenwand in de Hollandsche Schouwburg te Amsterdam

Behalve nationale namenmonumenten, zijn er natuurlijk heel veel kleinere monumenten. Wij zijn trots dat we buren worden van zo’n bijzonder monument: ‘De Schaduwkade aan de Amsterdamse Nieuwe Keizersgracht. Dit intieme, persoonlijke monument vormt een prachtig ensemble met het Holocaust Namenmonument: dáár zal de massaliteit van de genocide als een mokerslag binnen komen. Aan de Schaduwkade worden de voormalige bewoners uit die massa gehaald en terug gebracht naar de plaats waar zij gewoond en geleefd hebben.

De Schaduwkade aan de Amsterdamse Nieuwe Keizersgracht

In het Nederlands paviljoen in het voormalig concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz liet het Nederlands Auschwitz Comité een glazen Namenwand aanbrengen met de namen van de 57.000 Joden uit Nederland die in dit kamp zijn vermoord.

Namenwand in het Nederlands Paviljoen in Auschwitz (foto:Joost Guntenaar)

Al deze monumenten blijken van grote betekenis te zijn voor overlevenden, nabestaanden, familieleden en vrienden voor wie de namen de enige tastbare band met hun om het leven gebrachte dierbaren vormen. De namen zijn een blijvende herinnering aan de verschrikkingen die zij hebben moeten doorstaan en waarschuwen voor de gevolgen van rassenhaat, discriminatie en oorlogsgeweld.