Onlangs hebben mijn vrouw en ik een naam van een Joods slachtoffer geadopteerd voor het toekomstig Holocaust Namenmonument in Amsterdam. Wij hebben gelukkig zelf geen familieleden verloren in de Tweede Wereldoorlog, maar we wonen in Zevenaar en we zochten een link met deze stad.

De namen die ik heb geadopteerd zijn van Salomon Green en Sarah Elon. Mijn overgrootouders die op respectievelijk 65 en 62 jarige leeftijd zijn vermoord in Auschwitz. Ook hun dochter en kleinzoon, Georgine Green en David Cosman zijn vermoord in de leeftijd van 36 en 10 jaar. Er bestaan geen foto's en verhalen van hun. Er werd niet over gepraat en alles was weg.

Mijn ouders hebben in de oorlog verkeerde keuzes gemaakt. In 1944 was mijn vader bewaker in Utrecht. Hij verkeerde in gewetensnood en heeft in 1944 een groep mensen, die hij op transport moest zetten, laten lopen. Hij is toen ondergedoken.

De dochter van dit echtpaar, Margaret Danby, was een bekende Amsterdamse huisarts. Zij was zelf ondergedoken, en na de oorlog heeft ze rest van haar leven weer in haar ouderlijk huis, Veronesestraat 3, gewoond. Dr Danby was mijn huisarts, ook tijdens mijn moeders zwangerschap en mijn moeilijke geboorte.

Ik heb mijn eigen naam geadopteerd: Elsa Louise van Gool.
Zij was de zus van mijn vader en ik ben als eerstgeborene naar haar vernoemd.

Ik heb de naam van Jettie Lever (29-01-1933) geadopteerd.....
Mijn moeder is uit hetzelfde jaar, ook uit Utrecht, en is zelfs redelijk dicht bij haar in de buurt opgegroeid. Misschien hebben ze elkaar gekend.

In de glazen panelen van de balustrade in de centrale hal van het Geert Groote College Amsterdam zijn drie namen ingekerfd. De namen van Ruth Lisser, Robert Kahn en Harry Kahn. Deze drie kinderen zaten op deze school, de school waar ik als docente werk.

Beste mevrouw Polak-van Dam,
Ik ken uw naam nog niet zo lang.
Mijn grootouders hebben 25 jaar, van 1961 tot 1986, in het huis gewoond waar u woonde toen u gedeporteerd werd. Ik kreeg in 1987 een schrift dat door mijn oma met de hand volgeschreven was met het levensverhaal van mijn oma, op mijn verzoek door haar opgeschreven.

Waar zal ik beginnen.
Ik ben opgegroeid in de Rivierenbuurt. Deurloostraat 95 huis. Kwam daar wonen met mijn ouders toen ik een jaar of zeven was.
Ik heb bevrijdingsdag nog best intensief beleefd want in mijn beleving hing de hele straat vol met vlaggen (het was rond 1980). 

Mijn naam is John Ensel. Ik heb de naam gekozen van mijn tante Rachel Ensel. Ik zelf ben geboren in 1941 en heb mijn grootouders en hun kinderen niet bewust gekend. Rachel is mij altijd opgevallen door haar trieste blik op de foto’s die er van haar bestaan.

Al een tijdje spookt het idee door mijn hoofd om één of twee namen te adopteren. De vraag was wie ik dan zou adopteren, want ik ben niet van Joodse afkomst en ik weet ook niets van familieleden die misschien in de kampen zijn omgekomen.

Margaretha Barend: Ik heb je nooit mogen ontmoeten, je was de zus van mijn opa die de oorlog wel heeft overleefd. Je bent maar 27 jaar geworden, en je bent in Auschwitz vermoord.

Ik ben geboren in Amsterdam op 13 april 1943 en onlangs dus 75 jaar geworden. Ik heb namen gekozen van mensen die op mijn geboortedag zijn omgebracht, om te gedenken dat deze mensen op gruwelijke wijze het leven werd ontnomen op de dag, dat mij het leven werd gegeven.....

Als laatste overlevende uit de oorlogsjaren van mijn tak van de familie en nu zelf op mijn laatste benen lopend, heb ik de namen van mijn grootmoeder Sientje van den Berg-Barnstijn * 29-04-1876 te Rotterdam en † 26-03-1943 te Sobibor (grootvader was allang overleden) en die van mijn vader Gustaaf Adolf Barnstijn naar wie ik ben vernoemd *03-01-1910 te Bengkalis en † 28-07-1942 te Auschwitz, geadopteerd.

Mijn man en ik hebben Rika van der Horst een eenzame vrouw van 65 jaar uit Tiel geadopteerd. Haar naam kwam ik tegen in het boek van Tjeerd Vrij het heet Bittere Tranen.
Het gaat over de jodenvervolging in Tiel en omgeving.

Ik heb de namen geadopteerd van mijn opa’s zusters.
Schoontje VAN DER SLUIS: 14 September 1911, Meppel, Nederland; 26 Januari 1943, Auschwitz, Polen - 31 jaar oud Mietje VAN DER SLUIS: 2 Augustus 1913, Meppel, Nederland; 16 Juli 1943, Sobibor, Polen - 29 jaar oud

Voor mij was duidelijk dat ik de namen van mijn grootouders zou adopteren: Freerik Duveen, naar wie ik vernoemd ben, en Johanna Duveen-Wagenaar. Zij zijn beiden om het leven gekomen in Bergen-Belsen en beiden op de leeftijd van 63 jaar; mijn leeftijd nu.

Ik wil graag mijn verhaal vertellen over het Joodse gezin dat wij hebben geadopteerd. Wij hebben namelijk het gezin Sjouwerman geadopteerd.
Vader Elia Sjouwerman (Amsterdam 18-6-1891, Auschwitz 19-11-1943), moeder Betje Sjouwerman-Sjouwerman (Amsterdam 20-10-1892; Auschwitz 19-11-1943), dochter Nora (Londen 14-4-1918; Auschwitz 28-1-1944) en zoon Sydney (Amsterdam 16-3-1927; Auschwitz 31-3-1944).

Catharina Cats, 15-7-1880, 62 jaar
Mijn moeder, Catharina Johanna Cats, niet Joods, droeg wel een achternaam die binnen de joodse gemeenschap nogal eens voorkomt. Ter nagedachtenis aan haar wilde ik een naam adopteren voor de realisering van het Holocaust Namenmonument.

Ik heb vandaag met veel liefde de naam Friedel Levie geadopteerd. Zusje van Marga Levie (5) en dochter van Joseph Levie (33), Else Levie-Metzger (31). Omdat zij nooit de mogelijkheid op een mooi leven heeft mogen hebben. 

Ik heb op 20 februari 2018  de naam Alice Blitz (1923-1943) geadopteerd. Haar vader, Jacob Blitz,  was de vioolleraar van mijn moeder Mien van Zwieten de Blom, en ik ben opgegroeid met verhalen over mijn moeders jongere vriendinnetje Alice.

Vandaag heb ik de naam Andries Worms geadopteerd voor op het Holocaust Namenmonument. Andries is mijn bet-overgrootvader. Hij en zijn vrouw Jansje Ketellapper zijn samen in Auschwitz omgekomen, samen met vele andere familieleden. 

Ik heb de naam van Sientje van Vriesland- Kleinkamer, geboren 3-11-1895 te Gravendeel geadopteerd.
Met haar voel ik me bijzonder verbonden, omdat ik haar in de muziektheatervoorstelling "Esther was joods" heb mogen spelen.

Ik heb vandaag de naam van Bertha Franco Mendes geadopteerd. Zij was de dochter van de beste vrienden van mijn Opa en Oma. Toen de familie Franco Mendes werd opgeroepen voor transport, hebben de ouders van Bertha een stapeltje foto’s en het babyboek van Bertha bij mijn grootouders in bewaring gegeven. Voor als ze terug zouden komen. 

Dit is wat ik weet over Jeannette Naujoks-Roodenburg:
"Jeanette Roodenburg was een dochter van Matthijs Hartog Roodenburgh en Klare Cohen uit Leeuwarden. Zij was op 24 April 1935 gehuwd in Amsterdam met een uit Duitsland gevluchte sociaal-democraat die de oorlog heeft overleefd. Ze had een kind.

Anna Schwartz 1922 Budapest - 5 oktober 1942 Auschwitz & Maurice Leibovici 1922 Rascani, Roemenie - 8 maart 1945 Buchenwald
Sinds enige jaren, leg ik die foto bij mijn bloemen op de Auschwitz Herdenking: de foto van de zuster van mijn moeder, mijn tante, die ik nooit gekend heb, en naar wie ik vernoemd ben. Om haar een gezicht te geven, haar naam te noemen.

Het is dit jaar 70 jaar geleden dat ik werd geboren. 
Geheel tegen de verwachtingen in bleef ik leven, werd ouder, kreeg kinderen en zelfs kleinkinderen. 
Echt iets om dankbaar voor te zijn. En in schril contrast met de moord op de Joodse bevolking.

In mijn studententijd was ik op zoek naar een kamer.
Ik moest en zou een kamer in de Roeterstraat hebben.
Op de hoek van de Lepelstraat begon ik aan te bellen.
En ik had meteen succes precies op de hoek kreeg ik
een fantastische zolderkamer.

Iemand moet zich over de nagedachtenis van Saartje de Jager (†76 jaar) en Theresia de Jager (†72 jaar) ontfermen. 

Zojuist hebben ik en mijn man de naam van Dora Ossedrijver geadopteerd. Ik kwam haar naam tegen in het boek “Zij waren onze buren” de verhalen achter de struikelstenen.
Ik kwam erachter dat Dora bij ons om de hoek woonde.

Ik heb de naam van Eveline Pinas geadopteerd.
Ik wilde heel graag een naam adopteren, maar had geen idee welke naam. In de oorlog zijn geen familieleden van mij vermoord, want ik ben niet van Joodse, Sinti of Roma afkomst. Verhalen over de oorlog ken ik van mijn oma en van mijn vader die als kind de oorlog meegemaakt heeft.

Mijn naam is Sara Josephine Visser van de Kleut. Mijn moeder wordt op 5 April 2018 80 jaar, dat is meer dan eens zo oud als haar ouders zijn geworden.
Even voor het moment van deportatie is zij ondergedoken en later ondergebracht bij een kinderloos echtpaar in Zwartebroek. Daar is zij als vijfjarig meisje liefdevol opgevangen en verder opgegroeid.

Vandaag heb ik uit naam van mijn drie dochters de namen van drie overleden familieleden geadopteerd. Mijn dochters hebben gekozen voor: Chaja Gurka (12 jaar), Joseph Levij (16 jaar) en Roza Levij-Bloemendal (36 jaar). Het zijn er drie van de 24 familieleden van mijn moeder (Hanneke Vosmeer-Levy) die de oorlog niet overleefd hebben. Van hen hebben we geen foto.

Een mens sterft twee keer. Eerst als hij zijn laatste adem uitblaast. De tweede keer als zijn naam voor het laatst genoemd wordt. Daarom heb ik Salomon Presser en Heintje Presser-Peper, de ouders van mijn oude vriend Sem Presser, geadopteerd.

Ik heb de naam Cato Blok geadopteerd.
Zelfde naam, zelfde voorletter.
Ze is maar 14 jaar oud geworden.

Vandaag besloten om Arnold Simson van Wesel te eren met een herdenkingssteen voor het monument.
Arnold van Wesel werd op 3-8-1918 geboren te Amsterdam. Hij stierf door uitputting te Bergen-Belsen op 15-4-1945. Arnold vormde samen met Salomon Meijer Kannewasser het duo Johnny en Jones, die door hun muziek heel beroemd waren in de jaren 30.

Vandaag heb ik Alex en Gerard Polak uit Diepenheim geadopteerd, niet omdat ik ze ken, maar omdat mijn moeder ze wel heeft gekend en er ons vaak over verteld heeft. Zij was een tiener toen de oorlog uitbrak, begin twintig toen deze ten einde was en dus heeft ze de oorlog heel bewust meegemaakt.

Toen ik hoorde dat het mogelijk was om een naam te adopteren van een holocaustslachtoffer, moest ik denken aan de Joodse inwoners die vanuit mijn geboorteplaats, Sliedrecht, zijn gedeporteerd. Ik heb de naam van het jongste slachtoffer gekozen, Emanuel den Hartog.

Bijgaand mijn verhaal over degene wiens naam ik heb geadopteerd: Rudolph Querido:
Rudolph Querido was getrouwd met Angenetta Maria Olij met wie hij drie kinderen kreeg: mijn moeder Annie, mijn tante Johanna en mijn oom Hans. In 1938 stierf zijn eerste vrouw aan kanker en in 1940 hertrouwde hij met Julianna Ilona met wie hij nog een zoon kreeg, Rudolph.

Ik zie een zee van bloemen bij het spiegelmonument ‘Nooit Meer Auschwitz’. Een enkeling staat in gedachten verzonken. De podiumdelen worden weggehaald. Ik word geraakt door een oude, sepia foto die tussen de bloemen ligt. Een vader en moeder? Een broer en zus?

Op deze foto poseren de vijf kinderen (onze neefjes en nichtjes) van Salomon Blitz en zijn vrouw Espérence Blitz-Kopee. Alle leden van dit Amsterdamse gezin Blitz zijn in de periode 23 juli - 30 september 1943 in Auschwitz vermoord.

Wij de families Boelsma, Van de Haar en Van den Akker zijn de kinderen, klein- en achterkleinkinderen van Lies Boelsma-Grintjes. Zij heeft jaren gewerkt voor de joodse familie Mogendorff.

Mijn keuze is Mozes van Klaveren. Hij is geboren in dezelfde plaats, Schoonhoven, waar ik 10 jaar na zijn dood ook ben geboren. 

Afgelopen weekend heb ik de naam Machiel Prins geadopteerd. Machiel Prins was het zoontje van Mozes en Jeanette Prins. Hij werd geboren op 31 mei 1943 in Kamp Vught en overleed in Auschwitz op 24 september 1943. Hij is de enige baby die in kamp Vught werd geboren en is maar 3 maanden oud geworden…

Onlangs adopteerde ik de naam Esther Veterman (geboren 08-07-1918). Zij was gedurende de oorlogsjaren mijn vaders vriendin. Esther woonde aan de Bitterstraat te Zwolle en staat hier op de foto met haar niet joodse vriend Herman Kok, mijn vader. 

Ik heb op 12 januari de naam van Esther van Lochem-Agsteribbe geadopteerd. Zij had dezelfde verjaardag als ik en was even oud als ik nu ben, 24 jaren jong, toen zij overleed als gevolg van de holocaust. Ik kende haar niet, maar we hadden wel die datum en leeftijd gemeenschappelijk.

Mijn verhaal is het verhaal van de familie Gans, mijn overgrootouders. Zij werden beide opgepakt toen mijn oma (1940) en haar broer allebei in een ander pleeggezin zaten in Limburg.

Zij werden naar kamp Westerbork gebracht. Van hieruit zijn ze met het laatste transport, in dezelfde wagon als de familie Frank, naar Auschwitz gebracht. Dit is ook het laatste moment dat ze elkaar gezien hebben.

Ik heb de naam van de vader van mijn oma geadopteerd Isaäc Salomon Walvis. Hij is 5 dagen na zijn geboortedag op 47 jarige leeftijd samen met een deel van zijn gezin omgebracht in Sobibor. De moeder van mijn oma Saartje West was 43. Clara was 15 jaar en Louise was 10 jaar.

De reden dat ik voor het gezin Swabe een plek op het monument heb gekozen is mijn vriendschap met de jongste zoon en de moeder in het bijzonder omdat zij alles op alles heeft gezet om mij uit handen van de Duitsers te krijgen.

Vandaag was ik in Sobibor, voor de tweede keer. Het is mistig en koud en het begint al te schemeren. Er is helemaal niemand, alleen wij: ik en mijn man. We staan op de Rampe, de plek waar de treinen aankwamen en de mannen, vrouwen en kinderen uit de treinen gejaagd werden.

Ik heb mij altijd zeer verbonden gevoeld met de Joodse gemeenschap en de slachtoffers van de Holocaust. Mijn eigen familie komt uit Polen en ook wij zijn mensen verloren in de oorlog.

Hans Richter was een heel goede vriend van mijn grootvader Evert Rietbergen. Zij kenden elkaar van de mobilisatie.
Eind februari 1941 liepen ze samen door de Halvemaansteeg in Amsterdam omdat het gerucht ging dat de Duitsers begonnen waren een joods getto in te stellen. Op de hoek met de Amstel maakten ze een inmiddels iconische foto van een ontsnapping op klaarlichte dag. 

Ik heb de naam van Roosje van Tijn geadopteerd. Roosje was de laatste Joodse inwoonster van mijn geboortedorp.
Mijn vader heeft Roosje gekend. Hij vroeg zich altijd af wat er van haar was geworden. Ieder jaar, begin mei, kwam haar naam ter sprake.

In 2012 verloren wij onze zoon. Hij was nog maar klein, bijna twee. Zijn naam was Hugo Kremer. We hebben afscheid van hem kunnen nemen en bezoeken af en toe zijn graf. 102.000 mensen die slachtoffer waren van de holocaust kregen nooit een graf.

Ik was ruim 5 jaar oud toen mijn jongere broertje Dicky (4) stierf. Dicky mag nooit worden vergeten. Ik heb nu de naam van een ander 4 jarig jongetje geadopteerd.

Waarom
Mijn grootmoeder Judic Meier was Joods en kwam uit Amsterdam. Zij speelde in een klein strijkje geleid door mijn overgrootvader Max Meier, samen met haar zussen Zetje en Nettie. Daardoor heeft ze mijn grootvader Adriaan Titus Feitsma leren kennnen en haar zus Zetje Drewis Bakema die vrienden waren.

Mijn naam is Masja Hovinga,
Ik heb geen Joodse familieleden verloren in de oorlog, ik ben namelijk niet van Joodse afkomst.

Ik heb de namen Abraham Konstenaar en Elisabeth Konstenaar-Reisa geadopteerd omdat zij totdat ze weggevoerd werden op het adres Tugelaweg 124 I in Amsterdam woonden.

Mijn naam is Rosalie van Buiten. Ik ben  geboren op 16-10-1940 in de Preangerstraat  in Amsterdam (ben het nummerr even kwijt).
Rosalie Levit’s  moeder was vriendin met mijn moeder. Ze woonden op hetzelfde adres, de een 2 hoog de ander 3 hoog.
Ik ben vernoemd naar Rosalie Levit, de reden waarom weet ik niet. Ik heb het verhaal meegekregen dat de moeder van Rosalie dat graag wilde.

Mijn verhaal ken ik pas sinds 2 jaar. Mijn vader is geboren in Groningen in mei 1917. Zoon van Duitse ouders en hij was dus vanzelf ook Duits. Zijn vader was joods, getrouwd met een niet-joodse vrouw. Als mijn vader 10 jaar is overlijdt zijn vader. Samen met zijn moeder vertrekt hij naar Amsterdam.

Mijn zoontje van negen heet Salomon. Niet omdat we een Joodse achtergrond hebben, maar omdat we het een mooie naam vonden, die ook nog eens zowel in het Fins als in het Nederlands hetzelfde uitgesproken wordt.
Ik ben altijd gevoelig geweest voor het verhaal van de Shoah. Lange tijd weigerde mijn hart mee te werken als ik me de enormiteit van de Shoah probeerde voor te stellen. Ik kende de feiten, maar mijn hart kon de enormiteit niet aan.
Toen kreeg ik een zoontje, we noemden hem Salomon, en begon een klein kind ‘waarom’ vragen te stellen.

Mijn naam is Yuri Colman, ik ben in 1977 geboren als één van de kleinkinderen van de bekende Amsterdamse Violist Boris Lensky, wiens “echte” naam Jonas Chits was.
Mijn opa overleefde de oorlog met de hulp van zwagers en schoonzussen in de onderduik in Utrecht. Mijn moeder, haar zus, mijn zus, neven en ik: ons bestaan danken wij aan hun inzet en moed.

Als naoorlogse generatie is het belangrijk om niet alleen kennis te vergaren en over te dragen, maar ook om ons te verdiepen in de verhalen van mensen. De verhalen van deze mensen blijven belangrijk. Zij  waren geliefden, kinderen, weggevaagd door waanzin.

De volgende namen heb ik geadopteerd.
Josef Paschkusz, Georgina Paschkusz-Kaczander, Otto en Eva Paschkusz. Mijn oom en tante en neefje en nichtje. Ik heb ze niet gekend want ze zijn in 1942 en 1943 vermoord in Auschwitz en ik ben in 1945 geboren.

Op 25 oktober is onze dochter Pleun geboren. Al toen ik zwanger was heb ik alle kindjes geboren in oktober 43 en 44 opgezocht. Haar geboortecadeau van mij is een naam op het monument. Het enige kindje dat op 25 oktober geboren is, is Babette van Beseme. Daarom heb ik deze naam geadopteerd namens mijn dochter.

Stenen voor onze grootouders - 
Hoewel hun namen bekend waren, wisten wij lange tijd weinig over onze grootouders Falk Jonas Glaser en Jozina Glaser-Philips. Ze waren in de oorlog gestorven. Onze vader vertelde erover geen bijzonderheden. Pas in de jaren 90 bereikten ons documenten, gevonden na het overlijden van pensionhoudster mevrouw Coljee uit Naarden.

Ik ben geen Nederlander, maar ik heb twee namen - Sara Kroonberg en Leendert Groenstad - geadopteerd vanwege hun geboortedatum.
Sara heeft mijn vaders geboortedag en Leendert mijn moeders.

Al weer een paar maanden terug kreeg ik een berichtje van een journalist. Hij vroeg mij of ik wist dat mijn moeder getrouwd was geweest met ene Henri Gerhard de Levie. Ja, dat was het eerste huwelijk van mijn moeder. Ik heb zelfs nog een pasfoto van hem. Ze was met hem getrouwd van 1933 tot 1936. Ze heeft na de oorlog nog gezocht naar hem en zijn famillie ,maar kon niemand meer vinden.

Ik heb de namen van Hans en Luise Wolff geadopteerd. Zij zijn beiden omgekomen in Auschwitz. Hun zoon Ulli Wolff zat ondergedoken bij mijn grootmoeder en ouders. Na de oorlog ging Ulli naar familie in Amerika waar hij in 1968 overleed. Na lang zoeken kon ik contact leggen met zijn zoon Peter Wolff.
 

Al jarenlang heb ik een fotootje in mijn kast staan van Koenraad Gezang, lente 1943 omgebracht in Sobibor in de leeftijd van slechts 16 maanden.
Ik las dit verhaal een paar jaar geleden, dit kleine jongetje schijnt nogal geliefd te zijn geweest in kamp Westerbork, ook de Duitsers vermaakten zich met hem.

Ik heb de naam van Cato Ereira-Nabarro geadopteerd. Zij werd geboren in 1915 en in 1943 vermoord in Sobibor. Zij is maar 27 jaar oud geworden en woonde met haar man Abraham Ereira, marktkoopman in knopen, 1914-1943 (Mauthausen) en haar zoontje Charles Maurice Ereira 1939-1943 (Sobibor) op Lang's Nekstraat nummer 5.

Ik heb 5 namen geadopteerd, mijn ouders, zusje, een broer van mijn vader en zijn vrouw. Mijn ouders Julius Essinger en Edith Morpurgo, mijn zusje Eveline Fransziska (2 jaar), broer van mijn vader Kurt Essinger en zijn vrouw Alice Rosengarten.
Alle 5 waren in juli 1942 op weg naar Zwitserland, echter zij werden opgepakt in Brussel en zijn eind augustus via Mechelen (Belgie) konvooi nr 6 vervoerd naar Auschwitz. Daar zij ze alle vijf vermoord.

Het is voor mij erg belangrijk dat het Namenmonument er komt en het liefst zou ik al mijn familieleden willen adopteren zodat ze nooit vergeten worden.
Misschien ga ik in de toekomst nog wel meer namen adopteren maar de 3 personen die het dichtst bij mij staan kan ik niet overslaan.
Mijn zusje Mietje Viskoper, mijn opa Abraham Viskoper, mijn oma: Mietje Viskoper

Het verhaal van een viool.

Ik heb veel van mijn vader, die helaas veel te vroeg is overleden, meegekregen over de oorlog. Toen ik me verder verdiepte in de familiegeschiedenis kwam ik tot mijn stomme verbazing nog een tante van mijn vader tegen. Daar had mijn vader nooit over gesproken. Het was Sara Roosnek. Ik heb de - voor mij helaas onbekende - Sara Roosnek geadopteerd op het Namenmonument.

Ik heb de namen geadopteerd van Elisabeth, Gracia en Nick Kopinsky. Ze waren 20, 16 en 8 jaar oud toen ze om het leven kwamen in concentratiekampen. Ik heb hen niet gekend maar ze zijn familie van mij.

De volgende namen heb ik geadopteerd:
Simon Zilverberg en Jet Zilverberg-van Boele, mijn grootouders, vermoord in Auschwitz. En van het gezin Vintura

Vandaag hebben wij (kleinkinderen van Jacoba Omvlee) de naam van Levie ten Brink geadopteerd. Op 30 september 2017 was het 75 jaar geleden dat deze 18-jarige jongen in Auschwitz werd vermoord. Zijn familie was in de oorlog tweeënhalfjaar ondergedoken bij onze familie. Van het gezin van 5 is hij de enige die de oorlog niet heeft overleefd.

Onlangs adopteerde ik de twee namen van mijn ouder's dierbare vrienden
Isidora Gosschalk - van Tijn en Meijer Gosschalk.
Voor mijn vader, Han Hos, en mijn moeder Willy Hos-v.d. Biezenbos, is het verlies van Dori en Tijn (Meijer) altijd een diep verdriet gebleven. Niet voor niks staat de geboortedatum van Dori in hun trouwring gegraveerd.

Mijn lieve oom Maurits (Mozes van Dam) –  deed slavenarbeid aan de Moerdijk toen zijn vrouw Chel (mijn tante) en dochtertje Emmy in begin Juni op het beruchte kindertransport vanuit Vught naar Sobibor gedeporteerd zijn – en hij zal het dus pas achteraf te weten gekomen zijn.

Wij hebben de naam van Salomon Hartog geadopteerd. Hij is in 1937 geboren en is maar 6 jaar oud geworden. Hij zou, als hij nog leefde, ongeveer even oud zijn als mijn oma nu. Het is raar dat Salomon al zo lang niet meer leeft en een willekeurige generatiegenoot van hem, zoals mijn oma wel.

Mijn moeder, geboren in 1933, indertijd wonende in Utrecht, logeerde regelmatig bij haar tante in Amsterdam. De tante woonde aan het Sarphatipark. Om de hoek, in de Jan v.d. Heijdenstraat, woonde Suze.
Mijn moeder vertelde regelmatig over het meisje Suze waarmee zij vaak speelde als zij bij haar tante logeerde. Op een dag was Suze weg. En kwam nooit meer terug.

Al eerder las ik over dit Holocaust Namenmonument en het liet mij niet los , ik heb op mijn voornaam gezocht ....nooit gedacht dat deze er tussen zouden staan. Ik heb de kleine Ida Frenkel uitgekozen zij mocht slechts twee jaar worden!

Thea en Tanja of te wel Celine en Sonja.
In mijn jeugd las ik ooit het boek “De levensroman van Johannes Post” (1e druk 1948) van de schrijver Anne de Vries en het boek “Het meisje met het rode haar” (1e druk 1956) van diens naamgenoot Theun de Vries. Het eerste boek verhaald over het leven van Johannes (Jans) Post (1906-1944). Het tweede over de lotgevallen van Jannetje Johanna (roepnaam Jo maar schuilnaam Hannie) Schaft (1920-1945) tijdens de oorlogsjaren. Twee totaal verschillende persoonlijkheden.

Ik heb de naam  Roosje Beker van Gelderen geadopteerd.
Zij was mijn vaders 1ste echtgenote.
Geboren Rotterdam 25 juli 1899 – Vermoord Auschwitz 14 oktober 1942.
Hoewel zij gemengd gehuwd waren is dit toch gebeurd.

Nadat Erna Heymann met haar man Hermann en hun achtjarige dochter Ellen-Margrit uit Gelsenkirchen naar Nederland waren gevlucht, kwamen ze in 1939 te wonen in Assen in een huis onder één kap met onze familie Stavenga.

Zo'n prachtig initiatief verdient natuurlijk steun. Ik zocht simpelweg op mijn achternaam, maar verwachtte niet om zo'n groot aantal slachtoffers "Dusseldorp" te vinden. Verschrikkelijk confronterend, een dreun in mijn gezicht! Vooral John Dusseldorp raakte mij enorm: hij mocht maar 6 jaar worden!!!

Ik heb Gertrud Miriam van Berg geadopteerd, geboren op 16 augustus 1931 in Amsterdam. Gertrud woonde tijdens de oorlog met haar vader Leopold van Berg, haar moeder Louise Blitz en haar vier jaar jongere broertje Edward in de Achillesstraat nr 142.

Michel & Esther Polak-Talhuizen zijn de ouders van Henny en Lini. Henny en haar zus vluchtten in mei 1943 vanuit het Waterlooplein in Amsterdam. Op het moment dat Michel en Esther door de Duitsers uit hun woning gehaald werden tijdens een razzia verdwenen de beide meisjes via een raam aan de achterzijde van de woning naar een onzekere toekomst.

Vandaag heb ik de naam van Sara van Hasselt geadopteerd. Sara is net als haar vader Levie van Hasselt en haar moeder Heintje van Hasselt-Schellenberg door de Duitsers opgepakt in Rotterdam en in Polen vermoord.

Sara is slechts 4 jaar geworden.

Van 12 tot 18 september 2015 bezocht ik Auschwitz. Ik schreef er inmiddels meer dan 200 gedichten over. Maar tussen al die gedichten werd één verhaal geboren: een samenspraak tussen mij en mijn oudste kleinkind Emanuel Lumey, 4 jaar oud. De gedichten grijpen mij nog steeds bij de keel maar het verhaal over mijn kleinzoon raakt me  het diepst.

Ik heb de naam geadopteerd van Emmy, een buitengewoon schattig en bijdehand meisje, mijn lieve nichtje.
Emmy (pas 5 jaar) en haar moeder waren deel van het beruchte kindertransport van plm. 1800 kinderen dat via Westerbork op 6 Juni 1943 naar Sobibor gezonden is, waar de kinderen en begeleidende ouders onmiddellijk zijn vermoord. Haar tragisch einde, zowel als dat van 80% van de familie, blijft ons altijd bij.

Mijn naam is Jessica Siekman. Ik heb twee namen geadopteerd voor mijn moeder. De namen zijn van haar opa en oma. Fokje Blitz, 7-7-1870; 1-3-1945 en Isaac Mendes Monteiro 1-12-1870; 22-2-1945.

Mozes van de Star was mijn grootvader. Hij was eigenaar van de bekende kledingzaak  Vaz Diaz vlak naast het toenmalige Amsterdamse Stadhuis. Als klein jongetje heb ik hem gekend;

Dag Alex en Hans,
Volgend jaar 2018 is het 75 jaar geleden dat jullie vermoord werden in Sobibor samen met jullie ouders Walter Wilhelm en Erna Tichauer.
Daar wil ik niet te veel over schrijven dan huilt mijn hart.

De holocaust is zoveel omvattend en zo afschuwelijk en ik probeer al van jongs af aan een voorstelling te maken hoe onzeker, hoe vreselijk en hoe uitzichtloos dit moet zijn geweest.

Ik ben niet joods en ken geen mensen die in een concentratiekamp zijn overleden. Ik voel het wel als een plicht, maar ook als een eer, om mijn steentje bij te dragen aan dit monument.

Ik heb de namen van mijn tante Marie Frank en haar man Abraham Matteman geadopteerd; ik heb ze nooit gekend maar het is familie. Allebei geboren in Amsterdam en getrouwd op 7 november 1940 ook in Amsterdam. In Auschwitz is een einde  aan hun leven gekomen.

Wij, Alexandra Schaefer en Melinda von Horvath hebben zojuist met veel genegenheid de namen geadopteerd van Zadok Parsser en zijn vrouw Lea Parsser-van Amerongen. Een echtpaar dat gewoond heeft tot aan hun deportatie op de Nieuwe Keizersgracht 60 en vrij snel na aankomst in 1943, beiden op 73 jarige leeftijd, in kamp Sobibor zijn vermoord.

Ik heb de naam van Ellen Beckers geadopteerd. Ik heb haar niet gekend, maar lees dat zij slechts 3 jaar oud is geworden, even oud als twee van mijn kleinzoons nu zijn.

Erwin de Ruiter (58) is de zoon van Hartog Groenteman. Barend Groenteman (1900) was de opa van Erwin. Hij werd opgepakt tijdens de razzia`s op het Waterlooplein en is gefotografeerd met de handen achter zijn hoofd.

In 1940 bestond het gezin Blitz-Kopee uit 9 personen en tijdens de oorlog zijn de ouders, de twee broers en twee zussen,waaronder de tweelingzus van onze moeder Lena Blitz, in of in de omgeving van het kamp Auschwitz in het jaar 1942 vermoord.

Mijn naam is Debbie Schoo-Smit en ik heb gisteren Johanna Veltein geadopteerd.
Dit kleine meisje is geboren op 3 Oktober 1940 te Amsterdam.
Ze woonde samen met haar vader en moeder in Amsterdam.
Ook zij is vermoord omdat ze joods was.
Johanna was het nichtje van mijn lieve vriendin Ingrid
Ik heb iets voor dit meisje geschreven:

Ik ben dankbaar om namens mijn ouders, Jan Mojet en Truus Mojet- Bourquin, de namen van Ab en Hella op het Holocaust Namenmonument te hebben mogen adopteren. Zo kan na zoveel jaren de warme vriendschapsband, die door de bezetter zo wreed verbroken is, weer samengevoegd worden. Ook wordt zo een deel van het leven van Ab en Hella en de betekenis die zij voor anderen gehad hebben weer in herinnering gebracht.

Ik heb de naam van mijn vader, Philip Leonard Meerloo, 1908-1942, geadopteerd omdat het een van de weinige dingen is, die ik voor hem kan doen.
Mijn vader werd op 27 aug. 1908 in Zandvoort geboren en is op 28/11/1942 in Kamp Amersfoort vermoord.

Twee uur geleden zat ik nog aan een diner met 3 vriendinnen. Mijn moeder is in augustus overleden en ik vertelde hen dat ik altijd met haar mijn oma heb proberen op te vrolijken omdat zij als enige uit een gezin van 6 kinderen de oorlog had overleefd. Dit alles dankzij een gemengd huwelijk.

"Vlak voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog kwam Eva met haar moeder en oma vlak bij ons wonen in Amsterdam Zuid, de Olympiabuurt. We werden vriendinnetjes. Zij moet elf jaar geweest zijn en ik negen jaar. Ze was lief en vriendelijk en paste zich goed aan. Ze had mooi golvend donker haar en een heel gelijkmatig gezicht.
Dat ze, Eva, moeder en oma, uit Duitsland gevlucht waren stond ik niet bij stil.

Dit was mijn opa Israël Cohen.
Als kind zijnde voelde ik dat er iets was met mijn vader, die werd 's nachts schreeuwend wakker door een nachtmerrie. Ik was denk ik een jaar of 6 / 7 dat ik dan opstond om een glas water voor hem te halen terwijl mijn moeder hem weer rustig probeerde te krijgen.

Gisteren heb ik de naam van Rachel Agsteribbe, 5 jaar, gekozen.  Ik heb dit meisje, haar familie en haar verhaal natuurlijk niet gekend. Ik heb de computer voor mij laten kiezen. Maar net als ik zelf, is Rachel geboren in Den Haag.

Mijn man en ik hebben het gezin De Vries geadopteerd; Salomon, Rachel en de kleine Flora.
Toen wij in 2008 ons huis op de Nieuwe Prinsengracht kochten kwamen wij er al spoedig achter dat het gezin De Vries hier in de oorlog gewoond had, tot het moment dat zij gedeporteerd werden.

Ik heb Rosette de Liver uit Dordrecht geadopteerd. Zij was het vriendinnetje en bovenbuurmeisje van mijn vader, Dick Molendijk.

Ik heb de kleine Noach Jozef Simmeren geadopteerd. Tot aan afgelopen zondag 29 januari 2017 wist ik niets van hem. Nu weet ik al veel meer. Ik ken de namen van zijn vader en moeder, zijn vijf broertjes en zusjes. Noach was het op een na jongste kind.

Ik wil eerst even zeggen dat ik ontzettend blij ben met het namenmonument wat er nu dan ook in Nederland komt.
Eindelijk de slachtoffers genoemd bij naam op een monument dus een graf.. Ik heb mijn tante Dora Rofessa geadopteerd (Zie foto). Vermoord op 16 jarige leeftijd samen met haar broer van 15 jaar Loui Rofessa.

Mijn moeder, Truus (Geertruida) Dering, geboren op 10 december 1918, woonde in haar jeugd in de Transvaalbuurt in Amsterdam. Mijn grootvader was daar melkboer. Het was een buurt waar veel Joodse mensen woonden, en mijn moeder had eigenlijk alleen maar Joodse vrienden en vriendinnen. Truus was zeer getraumatiseerd door de oorlog en vertelde ons kinderen eigenlijk weinig daarover.

Zojuist heb ik een naam geadopteerd op het Holocaust Namenmonument. Ik adopteerde de naam van Bernard Max van Dam uit Zuidlaren, geboren op 5 juli 1932. Bernard was het vriendje van mijn vader. Op 27 augustus werd Bernard van huis op gehaald en op 28 augustus werd hij, samen met zijn vader Izaäk, zijn moeder Eva en zijn broers Martijn en Siemon op de trein van Westerbork naar Auschwitz gezet.

Begin dit jaar, januari 2017, heb ik een naam geadopteerd voor het te bouwen Holocaust Namenmonument.
Ik heb de computer laten kiezen, het werd de naam van Louis Blits, een jongetje dat slechts tien jaar oud is geworden!
Mijn beweegredenen?

Een paar jaar geleden woonde ik op 4 mei een herdenking bij op het Kastanjeplein in Amsterdam-Oost. Er werd voorgelezen uit het dagboek van Klaartje de Zwarte-Walvisch: Alles ging aan flarden.

Allereerst wil ik mijn diepste dankbaarheid uitspreken voor dit prachtige initiatief wat geboden wordt.

Ik heb afgelopen week mijn Tante geadopteerd. Alida Goudsmit- Mok. Zij werd slechts 27 jaar oud en is in Auschwitz vermoord.
Dat ik ooit mijn tante adopteren zou is nooit in mij opgekomen en ik was behoorlijk emotioneel daardoor.

Mijn naam is Rebecca Emmerik (45) en ik heb Rebekka Emmerik- Brilleman geadopteerd, ze was mijn achternicht.

Rebekka werd gedeporteerd naar Duitsland op 2 november 1942.
Op 16 april 1943 kwam Rebekka aan in kamp Vught.

Ruim 25 jaar woon ik op de Gaaspstraat in de Amsterdamse Rivierenbuurt.
Jaren geleden kwam ik erachter dat hier op mijn adres tijdens de oorlog een
jonge vrouw woonde: Roosje Cauveren (Amsterdam 20 november 1909 - Auschwitz 30 september 1942).

Ik ben diep geraakt door de verhalen die hier gedeeld worden. Nabestaanden, eerste-, tweede- en derde-generatie slachtoffers, buren, vrienden, kennissen en onbekenden schrijven hun verhaal met emoties. Wat raakt ons dat nog steeds. De pijn, het verdriet en de woede.

Het lot van mijn tante - de zus van mijn vader - Christina Adriana (Tine) van Kuik (1912) was tragisch in meer dan één opzicht.
Onder de Duitse bezetting in 1943, wist Tine (als niet-Joodse) samen met haar gehuwde Joodse werkgever Jacques Wolfgang (Jaap) Hakker (1891) - hij noemde zichzelf Hakkert - , vioolbouwer en directeur van NV ENSEC, de Eerste Nederlandsche Snaren- en Catgutfabriek – Hakkert uit Rotterdam naar Mechelen (België) te ontkomen.

Vanaf 2010 ben ik al met een onderzoek bezig waarin de Joodse familie Jacks voortkomt. Toen woonachtig op de Patroclosstraat 24 I in Amsterdam. Al snel kwam ik erachter dat deze familie gedeporteerd was en vermoord in Sobibor mei 1943.

Mijn naamdonatie is voor Dollij Hertz, in 1925 geboren te Amsterdam en in november 1942 vermoord in Auschwitz.
Zelf ben ik geboren in 1941 te Den Haag; in juli kwam in ons gezin Polly Hertz. Zij bleef de hele oorlog bij ons, overleefde op die manier, emigreerde naar Californië en bleef tot haar dood in 2014 gewoon als familie van ons.

Ik heb de naam Max Worms geadopteerd. Hij was mijn opa. Ik ben al tientallen jaren op zoek naar zijn graf. Hij zat de hele zomer van 1942 in de gevangenis in Arnhem. Van daaruit stuurde hij 11 brieven aan mijn oma. Een 12e brief komt dan tot slot uit Westerbork.

Als inwoonster van de stad Hoorn heb ik Engeltje Cohen geadopteerd omdat zij in Hoorn is geboren. Even later ontdekte ik dat zij een tweelingzusje had: Rebecca Hakker-Cohen. Ik vind het belangrijk dat de tweeling samen blijft dus heb ik ook haar geadopteerd, ze staan nu samen op het certificaat vermeld.

Bij het maken van onze familiegeschiedenis na het overlijden van mijn schoonmoeder kwam er wat boven water, wat altijd is verzwegen.De naam is Coster, de plaats was Rotterdam.

Mijn naam is Jitske Brommet, en ik heb Sara Brommet geadopteerd. Zij was een jonge vrouw uit Amsterdam toen ze overleed in Auschwitz. De Brommetten zijn van oorsprong een Joodse familie, maar de tak van de familie Brommet waar ik uit voortkom is al ruim voor de Tweede Wereldoorlog christelijk geworden en telde daarom voor de Nazi’s niet meer als Joods.

Opa Simon de Vries was van Joods Portugese afkomst.
Hij is doof geboren en in 1918 met Oma Elise Visser, ook doof geboren, getrouwd.
Hun oudste zoon Sam was dus niet Joods maar trouwde met een Joods meisje Esther Ancona, zij kregen in 1942 een dochtertje Elise.

Wij zijn weggevoerd op 10 april 1943 uit Rotterdam naar Westerbork. Op 11 januari 1944 van daaruit gedeporteerd naar Bergen-Belsen. Mijn moeder is daar helaas overleden op 23 maart 1945 en op 7 april 1945 zijn mijn vader en ik op transport gesteld met een trein richting Maagdenburg.

Als samensteller van twee websites over het Joodse leven in twee steden, www.joodsamsterdam.nl en www.joodserfgoedrotterdam.nl heb ik Helena Wegloop geadopteerd. Helena werd op 22 april 1900 te Amsterdam geboren en op 3 september 1943 in Auschwitz vermoord. http://www.joodserfgoedrotterdam.nl

Franz Robert (Bobby) Spier (*1913) heeft met zijn vrouw Tineke Bendien gewoond in de Rooms-katholieke parochie waar ik als diaken werkzaam was.
Op 9 december 1941 probeerden zij samen met hun vrienden Bertram Polak en Freddie de Wit naar Engeland te vluchten.

Ik voel mij verbonden met Justine Leonie (Tineke) Spier-Bendien, die na haar huwelijk met Frans Robert (Bobby) Spier in de Burg. Van Meursstraat in Tilburg kwam wonen, niet ver van de plek waar ik woon.

Mijn naam is Alex van Luijn uit Beverwijk.
Het prentje onder mijn foto heb ik twee jaar geleden gekocht in een kringloopwinkel in Beverwijk. Het deed mij pijn om daar dit prentje van Frederika Snijders te zien liggen tussen een stapeltje oude lijstjes.

Mijn vader heeft drie jaar in Auschwitz gezeten. Zijn vrouw met wie hij kort voor de oorlog getrouwd was, werd direct naar de gaskamer gestuurd. Vader kwam uit de gaskamer op een transportband langs toen hij in het Sondercommando werkte.

Mijn naam is Milly Braasem-Rabbie; ik ben geboren in 1953 en heb geen grootouders, geen ooms, tantes, neven en nichten gehad. Zoveel lieve mensen vermoord omdat ze joods waren.

Voor wie ik kaddisj zeg.
Wie zegt er kaddisj voor je als je geen kinderen, kleinkinderen en naaste familie hebt?
Dit is een deel van het verhaal, dat mijn moeder mij vertelde over de laatste ontmoeting met de familie Beer van de Keizersgracht.

Ter herinnering aan Ies Kleerekoper, een geweldige man die in zijn jonge jaren Auschwitz heeft overleefd. Voor mij als jonge Duitse in Zandvoort is hij altijd heel vriendelijk en open geweest – geweldig.

Mijn naam is Annemarie Bolsius. (1940).
Ik adopteerde gister een naam.
Nee, niet bekend of familie die is omgekomen.
Wel zeer betrokken door verhalen van ouders o.a.
Dit is een waargebeurd verhaal.

Ik heb 2 namen geadopteerd, die van mijn vader, Louis Hoepelman, die als joodse verzetstrijder op z’n onderduik adres in Amsterdam is verraden en in Auschwitz is vermoord.
En die van mijn oma Hendrika Park, die ondanks aandringen van mijn ouders niet wilde onderduiken. Zij was naaister had 2 rechterhanden en kon in Auschwitz zeker aan de slag……

Lous Steenhuis-Hoepelman

Als  overlevende van de holocaust spreek ik al vele jaren op Nederlandse en Duitse scholen. Een van die scholen is de LENI VALK SCHULE, genoemd naar het meisje uit Goch, Duitsland, dat dacht in 1938 in Nederland een veilige haven te vinden.

Ik heb de namen van mijn vader, beide grootvaders en beide grootmoeders  geadopteerd. Ik heb zelf evenals mijn moeder de Holocaust overleefd.

Ik heb Sophia Abram geadopteerd. Waarom? Sophia kwam ik vaak tegen in de gen Cronjestraat in Haarlem. Zij woonde daar met haar ouders en broer. Haar ouders runden daar een feestartikelenzaak, ik kwam daar nog al eens, ik hield als kind ook al van een geintje. Mijn geboortejaar is 1932 en ik was in die tijd ongeveer 11 jaar. Thuis werd veel over de jodenvervolging gesproken en ik nam daar het nodige van mee.

Mijn zus en ik hebben de naam van Sientje Bril geadopteerd, zij was onze overgrootmoeder. Onze grootmoeder was haar jongste dochter van drie. De oudste twee zijn met hun gezinnen in Auschwitz, net als opoe, vermoord.

Ik heb de naam van Marianna Da Silva Curiel-Carels
geadopteerd. Zij is de moeder van mijn oma Esther de Vries-
Da Silva Curiel.

Ik ben geboren in Amsterdam in 1938 uit het huwelijk van Izaak Sealtiel en Theodora Sealtiel-Leon.
Waarschijnlijk hebben mijn ouders aan zien komen dat de nazi’s ons Joden zouden op ronselen en via de helden van de ondergrondse verzetstrijders hebben ze mij doen onderduiken bij 4 verschillende families in Limburg en zelfs in Zwitserland, maar daar mochten we niet blijven.

Ik heb de naam van mijn oma geadopteerd. Saline Mietje van der Hak-Van Zuiden. Zij is samen met mijn opa Nathan Heiman van der Hak omgekomen in Auschwitz.

Ik heb de naam van Samuel Groenteman geadopteerd.
Mijn moeder heeft hem gekend.
Zijn verhaal greep mij enorm aan. Klein kind, moederloos en dan onderduiken bij vreemde mensen.
Zijn vader zat ergens anders ondergedoken. En dan, door verraad, opgepakt worden, naar Westerbork en uiteindelijk Auschwitz.  Zo intens triest en zo verschrikkelijk!
Zijn naam mag niet vergeten worden!!

Zojuist heb ik een naam geadopteerd! Via de website Joods monument heb ik gezocht naar mensen die hetzelfde beroep uitoefenden als ik nu. Ik heb dus gezocht naar een schrijnwerker. En die heb ik gevonden in de persoon van Soesman Waas.

Fredi was mijn vriendinnetje. Ze was plm. 3  jaar ouder dan ik, maar onze ouders waren bevriend, en we waren beiden enige dochter. Op woensdagmiddag, als we geen school hadden gingen we vaak met onze moeders naar V en D, waar we een kindercomplet kregen.
Fredi sprong en huppelde altijd vooruit, hinkelend op de stoeptegels, twee-een, twee-een; met haar jasje fladderend om haar heen.

Toen het plan voor de Namenwand kwam, heb ik geen moment getwijfeld en heb ik voor mijn vader, de naam van mijn Opa en dus zijn vader, geadopteerd en het certificaat als verrassing cadeau geschonken aan mijn vader.

Roosje Henselein 16-7-1928, 14 jaar. Deze naam heeft mijn moeder Sjaan Turkenburg, 23-7-2015 overleden, geadopteerd.
Wat haar het meest aansprak is dat Roosje in Ouder-Amstel woonde met haar familie.

Ik heb de naam van mijn moeder geadopteerd:
Elisabeth Eleonora Hemerik - van Dam: geboren in Den Haag op 02-12-1904 en overleden in Auschwitz op 31-01-1944

Ik heb de naam van mijn tante Sophia Marcus geadopteerd als bijdrage aan het monument.
Van al mijn tantes was zij mijn favoriet en ik herinner me mijn verblijf in haar appartement in Amsterdam en het samen boodschappen doen nog erg goed.

Mijn oudoom Alfred Kahn, mijn oudtante Trude (Bauer) Kahn en hun 13 jaar oude dochter Annemarie Kahn zijn alle drie gestorven in Auschwitz. Ik heb een bloedverwantschap met beide ouders, omdat ze zowel van mijn vaders als moeders familie waren. Mijn overgrootmoeder, Bertha (Scheuer) Kahn, was ook gedeporteerd uit Amsterdam en gedood in een concentratiekamp.

Het Nederlandse Auschwitz Comité heeft recent een campagne gestart om een monument te gaan bouwen voor alle 102.000 Nederlandse Joden die omgekomen zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog, waarop al hun namen vermeld staan. De website, die beschikbaar is in het Nederlands en in het Engels, kan je hier vinden. Nog belangrijker, je kan helpen met de totstandkoming ervan door voor 50 euro een naam te adopteren van één van de slachtoffers met als doel om uiteindelijk de vijf miljoen te halen die nodig is om het Holocaust Namenmonument te kunnen bouwen.

Daniel van IJssel geboren op 22 oktober 1915 te Den Haag, trouwde met Elisabeth van der Kleij. Zij kregen samen een zoon Hubertus (Bert) van IJssel, mijn vader. Het is raar om te zeggen, maar toch staar ik met trots naar het ontvangen certificaat met de naam Daniel van IJssel, Holocaust namenmonument. De trots is mijn achternaam, die altijd zal voortleven en nooit vergeten mag worden.

Mijn moeder Corrie is de kleindochter van Cornelia Swaab-Appel. Zij was vier jaar oud toen zij haar oma, ooms, tantes, nichtjes en neefjes zag voor het laatst.

Ik heb vandaag de naam van mijn oom gekozen Isaac de Jong  20-03-1908 geboren te Nijmegen. De reden waarom ik hem heb uitgekozen boven de rest van mijn familie die de oorlog niet hebben overleefd is het volgende.

David van Rijn was een neef van mijn overgrootvader. David van Rijn trouwde op 13 maart 1929 in Rotterdam de Joodse Judith Mol. Zij kregen 2 kinderen: Geertruida (1930) en Gerson David (1933).

Ik  ben Marianne van Embden en mijn beste vriendin is Phili Bollegraaf. We kennen elkaar al meer dan 30 jaar en ons gezin was ook heel goed bevriend met haar ouders, Barend en Joke Bollegraaf- Creveld.

Het zal 1922 geweest zijn als mijn moeder, Corrie, 18 jaar oud, in betrekking komt bij mevrouw Katoen, denkelijk toen al weduwe (ik heb moeder nooit over een echtgenoot gehoord) met twee zoontjes: Max, 5 jaar en Alfred, 4 jaar. Een klein Joods gezinnetje in de Van Musschenbroekstraat in Amsterdam.

De resultaten van mijn stamboomonderzoek bevestigde voor mij nogmaals de waanzin van deze oorlog en Holocaust.
Op het oorlogsfront stonden namelijk de vele jonge zonen van onze Amerikaanse tak lijnrecht tegen over de jonge zonen van onze Duitse tak.

Dag lieve oma en opa!
Een doodnormale zin die kleinkinderen zeggen tegen hun grootouders. Maar ook een zin die ik zelf nooit heb kunnen uitspreken, want al mijn Oma's en Opa's waren al dood toen ik geboren werd. Bij ons in de familie werden we niet zo oud werd altijd gezegd...

'De naam die ik gekozen heb is die van het zusje van mijn moeder, die in 1942 op 17-jarige leeftijd door de nazi's is vermoord. Ik heb haar naam gekozen omdat ik naar haar vernoemd ben, een naam waar je je levenslang van bewust bent.

De  naam die ik adopteer is de naam van mijn oudtante.
Mijn vader, Frits Gerzon, beschouwde haar als zijn 2e moeder.

Wij woonden tot 1943 in een halve woning met één kamer en een alkoof in de Knollendamstraat in Amsterdam. Gelukkig kregen wij in september een betere woning aangeboden in de Transvaalbuurt: Majubastraat 7 II. Een woonwijk waar aanvankelijk veel Joodse gezinnen woonden, maar waar na de razzia's veel huizen leeg stonden.

Heb de site de laatste dagen veel bezocht. Met tranen in mijn ogen de verhalen gelezen van allen die hun bijdrage geleverd hebben.

Wij hebben niemand in onze familie die kennissen, familie of vrienden hadden met een Joodse achtergrond.
Iedereen woonde op het Groningse platteland. Een gebied waar voedsel etc. volop voorhanden was.

Wat een prachtig initiatief. Als Puttenaar ben ik erg betrokken bij de gevolgen van de Puttense razzia. De laatste overlevende (van de 661 getransporteerden, kwamen er slechts 48 terug) was Jannes Priem, vorig jaar overleden. Hij was een goede vriend en was in Bergen Belsen in de tijd dat Anne Frank daar overleed.

Op 12 mei 2009 heb ik het voormalige Nazi-vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau bezocht, het wereldwijd meest bekende en beruchte symbool van terreur, genocide en de Holocaust. Van deze ‘Anus Mundi’, zoals een SS-arts het kamp ooit noemde, gaat nog immer een zekere dreiging uit. Vooral het poortgebouw van Auschwitz-Birkenau maakt op de bezoeker een lugubere indruk.

De moeder en zeven broers en zussen van mijn opa Jacob Mozes van Gelderen zijn allen omgekomen. Hij overleefde, omdat hij getrouwd was met een niet-joodse vrouw.

Wij verhuizen op 2 juni 2014 naar Zeist naar een appartement met twee balkons. Één balkon kijkt uit op het Walkartpark en in het park staat een gedenkportaal met alle namen van de weggevoerde Joodse inwoners van Zeist.
Ik ben geboren in Rotterdam op 27 december 1939 en ik heb de naam geadopteerd van Israel Benjamin Keller, geboren op 23 december 1939. Hij overleed op 23 juli 1943 in Sobibor.

Ik woon alweer ca. 18 jaar in Amerika maar kan Nederland niet vergeten.  Ik ben 20 mei 1946 in Amsterdam geboren. Mijn vader, Mozes Wessel en mijn moeder Anna Wessel, hebben de oorlog overleefd maar helaas heeft een heleboel van onze familie het niet overleefd.

Ik woon al weer zo'n 20 jaar in Amsterdam. En met veel plezier. Momenteel wonen wij met twee jonge kinderen in de Plantagebuurt, naast de Joodse synagoge, aan de Nieuwe Kerkstraat. Vandaag heb ik een naam geadopteerd: Hanna Mok-van Gelderen. Zij woonde op ons adres en is overleden in Sobibor in 1943.

Mijn moeder Elisabeth Agsteribbe kwam uit een familie met een vader en moeder met 4 kinderen waarvan 2 zusjes, 1 broertje van 7 en zijzelf.
Behalve mijn moeder die ondergedoken is geweest in Belgie, heeft niemand de oorlog overleefd.

Mijn opa is op 11 mei 1940 invalide geworden door de allereerste bom op Amsterdam op de Blauwburgwal. Door de oorlogsjaren heen heeft hij mensen gefussieerd zien worden op de Apollolaan in Amsterdam.

Zojuist heb ik de naam van Maria Eva Wiesel geadopteerd, geboren op 22/5/1934 in Budapest, gestorven in Auschwitz op 5/10/1942. Ze is geen familie van mij, maar ze is geboren in dezelfde stad, gestorven op dezelfde dag als mijn tante Anna Marie Schwartz.

Zojuist heb ik de naam Elisa Gonny Elsas geadopteerd. Zij is op 28 augustus 1927 geboren in Baarn en op 27 november1942 overleden - in de omgeving Auschwitz. 15 jaar oud was zij toen ze is overleden.

Ik heb zojuist een naam geadopteerd voor het namenmonument: Anita Marjo Benjamins, oud 2 jaar in 1942.
Marjo was in die tijd ons buurmeisje, wij woonden 2- en 3-hoog en de familie Benjamins op 1-hoog in de Rivierenbuurt in Amsterdam-Zuid.

Ik was te jong om me mijn vader te herinneren, zo ook mijn grootouders en ooms en tantes.
Wij hadden een moeder die echt niet over de oorlog kon praten, wat ik mij goed kan voorstellen. Het heeft haar leven voorgoed op een negatieve manier beïnvloed...

Wij hebben de naam van Simon Knap geadopteerd. Hij was een buurjongetje van mijn man Henk Klootwijk die in de Banierstraat woonde in Rotterdam.
Zijn zussen, vooral Aartje, speelden met hem in de straat waar mijn man toen hij 8 jaar was het gezin heeft zien wegvoeren op een ochtend.

Ik wil Levi Vlessing herdenken, het neefje van mijn echtgenoot Louis Vlessing die op 3 jarige leeftijd in Auschwitz is vermoord.

De familie SCHOTT woonde tot hun wegvoering in Den Haag op de Ruychroklaan. Wij woonden naast hen op nummer 143.
Het hele gezin werd op een slechte dag gearresteerd en later in Auschwitz vermoord. Ondergetekende was getuige van dit drama.

Vader – Fred Lankhout - wilde niet onderduiken maar heeft geprobeerd via Spanje naar Engeland te vluchten, is in Frankrijk gepakt, uit de trein naar Auschwitz gesprongen en ter plekke doodgeschoten.

Mijn naam is Alexandra Broekarts, geboren in 1971. Mijn moeder, Maria "Marietje" van der Vennen haar liefste schoolvriendinnetje was Eva "Evi" Voss, geboren 25 mei 1930. Ze was de eerste die na de familie in mijn moeders poesiealbum schreef, toen ze dat kreeg voor haar 9e verjaardag in 1940.

Het navolgende drama speelde zich af bij onze overburen in de Anna Paulownastraat nr 33 te Groningen.
Nadat de heer Israël de Haas al op transport afgevoerd was , was Froukje Polak aan de beurt.  Voor ons  jongens van rond de 6-7 jaar, die altijd op straat speelden,  was het Mevrouw de Haas niet wetend dat het zijn huishoudster was, die bij hem inwoonde.

Mijn naam is Salomon Natkiel. Mijn ouders Joseph Natkiel en Marianne Velleman zijn in Sobibor omgekomen en ook mijn opa en oma Betje Goudsmit en Salomon Natkiel en David Velleman en Rachel Wijnschenk. Mijn familie had een zakenrelatie met Janus Evers uit Eindhoven.

In Lopik is in de oorlog een meisje ondergedoken geweest. Zij was 8 jaar en was ondergedoken onder de naam Fanny. De onderduikfamillie heet De Bruyn en had een transportbedrijf.

Ik ben de kleindochter van de heer Jozeph van Cleef en wou graag het verhaal van mijn grootvader - die ik niet gekend heb – en van zijn vrouw  Agnès van Cleef-Smekens en hun dochter, mijn moeder dus, Colette van Cleef-Keymeulen met u delen.

Niet zo spectaculair, ik heb vier namen geadopteerd, ik had er wel over de honderd willen adopteren. Zo lang is de lijst met familieleden, die ergens in Europa zijn achtergebleven, het gros overigens in Auschwitz en Sobibor.

Nog steeds denk ik iedere keer als ik gemberkoek bak aan de familie de Pool. Mijn grootmoeder kreeg het recept van de moeder van Chelly de Pool. Zij was vanaf de schoolbanken de hartsvriendin van mijn moeder.

Toen ik de aanbevelingsbrief voor het Holocaust Namenmonument onder ogen kreeg, viel mijn oog op de vierde foto, waarop Peter Zwaga een foto in de hand houdt van Meijer Groenteman met vrouw en kinderen. In de oorlog was Elisabeth Groenteman bij mijn oom en tante in Bolsward ondergedoken.

Mijn gift heb ik gegeven ter herinnering aan mijn vriendinnetje en buurmeisje  HELENA SPREEKMEESTER. Zij woonde met haar ouders - zeer lieve mensen - en oudere broer in de Amsterdamse Rivierenbuurt.

Wij, de negen kleinkinderen van Anna van Duren - van Lier (1871-1937) hebben onze grootmoeder nooit gekend.
Haar drie zoons Kees, Maurits en Hans waren dol op hun ‘Moetje’. Moetje op haar beurt was erg gehecht aan haar vier broers. Er is een oude studiofoto van rond de eeuwwisseling waar ze alle vijf op staan en er zijn vooroorlogse fotoalbums en 8mm films waarin ze voorkomen.

Dit is het laatste verjaarspartijtje van mijn klasgenootje Sonny Mogendorff. Zij is de tweede van rechts. Haar broertje Bertie zit naast haar. Links van haar Tamara Groen, die nog net op tijd naar Amerika ging met haar ouders, evenals haar nichtje Myra Stein, helemaal aan de linkerkant.

Het echtpaar David en Hella Hoch verhuisde na de Eerste Wereldoorlog van Lódz (Polen) naar Enschede. David Hoch was in Enschede werkzaam als textielhandelaar.

Tijdens de razzia in Enschede op 14 en 15 september 1941 werd David Hoch door de Nazi’s opgepakt. Een groep van 106 Joodse mannen uit Enschede werd naar het concentratiekamp Mauthausen (Oostenrijk) afgevoerd.

Een gebeurtenis staat mij nog helder voor de geest.
Ik was 11 jaar en liep op het Rapenburg in Leiden.
Voor mij uit liep een jong meisje met de jodenster op haar mantel.
Zij wilde door het Van der Werffpark gaan, voor joden verboden.

Ik wil graag Alida Kropveld (1935)  adopteren, het zusje van mijn moeder. Het grote drama voor mijn opa en oma dat hun dochtertje Alida tijdens haar onderduikadres in Honselerdijk door de zoon van de slager werd verraden voor een paar gulden. Ze werd tijdens Koningendag opgepakt en naar Westerbork vervoerd. Mijn grootouders zijn haar nog achterna gereisd maar het mocht niet meer baten.

Ik heb de namen van mijn opa Hartog Sacksioni en mijn oma Mathilda (roepnaam Tilly) Sacksioni-Perel geadopteerd. Ik heb mijn opa en oma nooit gekend. Wat had ik ze graag willen leren kennen en wat had ik graag door ze verwend willen worden.

Graag adopteer ik 3 namenmonumentnamen. 2 Namen namens mijn beide (overleden) ouders, destijds actief in het verzet (mijn vaders tekentalent was hem behulpzaam bij het vervalsen van (o.a.) persoonsbewijzen waardoor onderduikers, o.a. dat kleine Joodse meisje van toen (haar naam hoeft gelukkig niet op het monument) konden overleven.

Ik las in de krant van uw plan een 'holocaust-namen-monument' op te richten in het Wertheimpark in Amsterdam en ik moet zeggen dat ik dat een zeer goed plan vind! Vandaar dat ik gelijk een naam heb geadopteerd, Sara Arpels, geboren te Amsterdam 29 april 1892, vermoord in Sobibor 2 juli 1943. Waarom heb ik juist deze naam gekozen?

Dit  zijn mijn Grootouders van moeders kant. Ik heb tot mijn 17e jaar nooit geweten of vermoed dat er een Joodse kant was. Naar aanleiding van de dodenherdenking in 1961, zei mijn moeder plotseling “ik ben ook Joods”.  Mijn broer en ik keken haar stomverbaasd aan en zeiden, waarom heb je dat nooit gezegd, waarop zij antwoordde, “ik ben bang!”

Met nog vele andere familieleden, van zowel mijn vaders als mijn moeders kant, zijn o.a. alle vier mijn grootouders vermoord.

In memoriam: Henrica (Heintje) Bobbe de Vries.
Deze trouwring van 28 augustus 1889 is een aandenken aan onze lieve Overgrootmoeder, die in Auschwitz vermoord is in het barre jaar 1943.

Openlijk mijn naam hier schrijven, voelt al bijna als een bevrijding. Dat is dan ook gelijk de dubbele laag die je een levenlang met je meedraagt… Ik ben naar ik vermoed de jongste van de tweede generatie. Dat wat voor velen zo ontzettend lang geleden lijkt, is eigenlijk nog heel erg dichtbij. 

Mijn opa nam na de oorlog een pleegdochter in huis naast zijn 5 kinderen, een joodse vrouw uit Duitsland, die mijn tante werd. Ik heb iemand met haar familienaam geadopteerd. Waarschijnlijk was mijn opa ook van Joodse afkomst, maar dat zullen we nooit weten, want dat geheim ging mee het graf in.

Matje de Vries- Schellevis is mijn grootmoeder. Ik heb haar vreselijke gemist in mijn leven. Nu ikzelf oma ben van 4 kleinkinderen komt het nog harder binnen. Ook ben ik naar haar vernoemd.

Mijn moeder, Elsje Neeter, was 26 jaar toen haar beide ouders werden weggevoerd en vermoord. Het feit dat zij nooit heel lelijk heeft gesproken over de Duitsers in het algemeen vind ik nog steeds verbazingwekkend.

Mijn vader was actief in het verzet. Hij is echter midden 1944 door een slechte Nederlander verraden. Die gebeurtenis heeft een enorm effect op mijn leven gehad.

Mijn moeder is vernoemd naar haar overgrootmoeder Sophie Sachs.  Toen ik jong was vroeg ik of ze mij ook vernoemd heeft, wellicht naar de broer Hans van mijn vader.  Mijn moeder antwoordde beslist dat dat niet het geval was, maar dat ze Hans gewoon een leuke naam vond.

Dierbaren komen afscheid nemen en lieve woorden begeleiden het geheel.
Men rouwt en herdenkt. Dan begraven wij met elkaar de mens die zo juist afscheid heeft genomen van deze wereld.
De nabestaanden kunnen wat later het graf bezoeken, bloemen leggen en de steen met de naam aanraken. Zo blijft de overleden mens voortleven bij hen die hen dierbaar waren en krijgen wij vrede met het feit, dat een van ons er niet meer is. We kunnen gedenken en herdenken.

Als kind al speelde ik in de onderduikkast in mijn ouderlijk huis en hoorde een deel van het verhaal over de onderduik van het joodse echtpaar Sander en Regina Israëls - Kern bij mijn grootouders in Varsseveld. Hun oudste dochter is tijdens de onderduikperiode geboren. Ik logeerde ook bij hen en kwam onder de indruk.

Ik ben in Israël geboren, als enige dochter van ouders die in 1947 naar het toenmalige Palestina vertrokken omdat het leven ze in Amsterdam niets meer te bieden had: ouders, grootouders, broers, zusters, neven, nichten ..... iedereen was vermoord.

Vanmiddag ontving ik uw oproep deel te nemen aan het holocaust namen monument. Dat heb ik inmiddels gedaan, en de namen van mijn vier grootouders  “geadopteerd”.

Ondanks dat ik 11 jaar na de bevrijding geboren ben heeft de 2e wereldoorlog altijd ongemerkt een sluimerende rol gespeeld in mijn leven. Een groot gedeelte van mijn jeugd heb ik bij mijn grootouders doorgebracht.  Als er verhalen waren werden deze nooit met jaartallen aangeduid, maar met “voor de oorlog, in de oorlog en na de oorlog.”

Mijn broer en ik zijn als kind opgegroeid zonder opa. Dat lijkt niet zo heel bijzonder totdat ik er op enig moment achterkwam dat mijn vader zonder vader (en ook zonder opa trouwens) was opgegroeid. Natuurlijk hadden wij nog een opa, maar het was niet helemaal hetzelfde.

Aan mijn vader’s kant: hij bracht mijn tante Sofie Wittmann-Stein, haar man Emanuel en zoon Friedrich na de ‘Anschluss’ uit Wenen naar Nederland. In 1942 zijn ze gedeporteerd en in Auschwitz vermoord; andere familieleden van hem zijn vanuit Wenen gedeporteerd en vermoord. Hij bracht mijn grootmoeder Chana Stein ook naar Nederland, maar zij is in de Joodse Invalide in Amsterdam overleden voordat dit Instituut door de Nazis leeg gehaald en gedeporteerd is.

Mijn vader, violist is in 1943 door een NSBer verraden en uit zijn schuilplaats getrokken gedurende een razzia. Vader is gedeporteerd en gelukkig terug gekomen uit een der afschuwelijke kampen.

Hoe hard en afschuwelijk kan het leven zijn. Wat een aantal mensen ten deel valt is soms onbeschrijfelijk en wil je niet meemaken!

Joseph Schrijver heeft geen dagboek geschreven. Er is geen museum te vinden dat zijn naam draagt. Zijn leven is niet verfilmd en er is ook geen musical over hem gemaakt.  Tel de vingers van je hand en dan heb je, denk ik, het aantal nog in leven zijnde mensen dat Joseph Schrijver gekend heeft.

Wat een ontzettend goed initiatief is dit nieuwe Holocaust monument.Mag dit monument gaan dienen als een overdenking, een tastbaar iets, een waarschuwing dat dit NOOIT meer mag en kan gebeuren.

Maar bovenal een troost voor alle overlevenden en familieleden die deze tragedie hebben overleefd en doorstaan, maar nog iedere dag met deze zware last op hun schouders lopen.

Op 7 augustus 1927 gebeurde er een verschrikkelijk tramongeluk op de Naarderstraat in Laren. Twee trams botsten op elkaar. Bij dit ongeval vielen verschillende doden, waaronder 3 leden van een gezin. Het echtpaar Emanuel Lisser en Jeannette Vischschraper en hun dochtertje Greta. De achtjarige Nico overleefde het ongeluk als enige van het gezin, hoewel zwaar gewond. Er moest een been bij hem geamputeerd worden. 

Ik heb Jetje Wilhelmina de Vries uitgekozen, omdat zij een schoolvriendinnetje van mijn moeder is geweest. Ik heb het poëzie-album van mijn moeder nog in mijn bezit, en mijn moeder heeft vaak verteld over de joodse meisjes, die in haar klas zaten, en niet meer teruggekomen zijn na de oorlog.

Mijn oom, Guillame v.d. Boogaart is op 4 mei 1945 omgekomen op de Cap Arcona Daar is hij samen met zo'n 9000 andere Concentratie Kamp gevangen door de Duitsers als vee ingescheept.

Ik vind het een mooie gedachte dat er misschien een holocaustmonument komt.  Veel namen van omgebrachte Joodse mensen staan weliswaar vermeld in de voormalige Hollandse Schouwburg, maar het zou mooi zijn als er nog een monument komt met de namen van de vermoorde Joodse families. Ik hoop dat het gaat lukken en wens de initiatiefnemers veel succes.

Mijn naam is Sandra Jansen. Ik ben 48 jaar, getrouwd en moeder van 3 dochters. Ik ken dus alleen de verhalen van de oorlog via mijn grootouders en ouders. Mijn opa en oma hadden 3 Joodse onderduikers, deze hebben de oorlog overleefd.

Op 14 december 2013 werd mijn 1e kleinkind, een jongen, Levie geboren. Hij is vernoemd naar mijn grootvader Levie Bonn, die op 23 april 1943 samen met mijn grootmoeder, Hanna Diamant, vermoord werd in Sobibor.

Ik heb Roosje Drilsma gekozen. Wij waren leerling op dezelfde  school.

Gaarne wil ik langs deze weg mijn korte impressie kwijt van het opbrengen van de Hr. de Miranda van Joodse bloede door een Nederlandse politie agent!

Ik heb nooit mijn grootouders, Moses en Rebecca Abram-de Paauw en Nathan en Rachel Berkelo-van Coevorden gekend. Ik ben blij als ik de namen van mijn grootouders lijflijk kan aanraken, want ik heb ze zo gemist

Ik gedenk plechtig het gezin Groenteman-Kroonenberg dat rond 1940 op ons adres heeft gewoond.