Bouw Namenmonument mag beginnen

Het Parool | Marcel Wiegman

De opluchting bij Jacques Grishaver, voorzitter van het Nederlands Auschwitz Comité is groot. Na dertien jaar vechten heeft de rechtbank in Amsterdam vanmorgen bepaald dat zijn Namenmonument gebouwd mag worden: een muur met de namen van 102.000 uit Nederland gedeporteerde Joden, Sinti en Roma.

Hij had het niet verwacht, zegt hij. Hij had het wel gehoopt. “Het is vreselijk dat het zo lang heeft moeten duren. Mijn generatie sterft uit. Elke dag krijgen we mailtjes van mensen die nog graag hun hand willen leggen op de namen van hun ouders, hun broers en zussen. Elke steen in de muur is een grafsteen.”

‘Veel te groot’

Buurtbewoners tekenden bezwaar aan tegen de komst van het monument op het Weesperplantsoen, een bescheiden groenstrook langs de Weesperstraat. Zij vinden het ontwerp van de wereldberoemde architect Daniel Libeskind veel te groot voor die plek. Naar hun bezwaren zou niet zijn geluisterd door de gemeente. Van inspraak was geen sprake.

De rechter veegde al die argumenten vanochtend één voor één van tafel. De gemeente was helemaal niet verplicht om inspraak te organiseren en toch had het college van burgemeester en wethouder goed geluisterd naar de voor- en tegenstanders van het monument. Bovendien is er een groot politiek draagvlak: de gemeenteraad heeft tot twee keer toe unaniem ingestemd met de bouw.

De tegenstanders hadden volgens de rechtbank nog een punt gehad als ze met een geloofwaardig alternatief op de proppen waren gekomen, maar daar was geen sprake van. Problemen met het verkeer op de Weesperstraat of de te verwachten bezoekersstroom in het kleine plantsoen zag de rechter ook niet.

De tegenstanders van het monument reageerden teleurgesteld. Volgens hun advocaat Aletta Blomberg was de rechtbank wel erg makkelijk heengestapt over het vermeende gebrek aan inspraak. “Er waren daarover door de gemeente duidelijke toezeggingen gedaan, maar die doen er kennelijk niet toe.”

Zij wil nu eerst de uitspraak bestuderen en dan een beslissing nemen over hoger beroep. Dat moet binnen zes weken worden aangetekend. “We moeten daarvoor wel aanknopingspunten zien. Wij gaan niet procederen om het procederen.”

Bomen kappen

Projectmanager Rob Vooren van de gemeente liet na afloop van de zitting weten dat hij nu mikt op 1 oktober voor de start van de bouw. Binnen enkele weken wil hij beginnen met de kap van de bomen die nu nog op het plantsoen staan. Dat geeft de tegenstanders nog enige respijt om bezwaar aan te tekenen bij de voorzieningenrechter, die hen bij een eerdere gelegenheid in het gelijk stelde.

Volgens Vooren gaat het vanaf de start nog minstens twee jaar duren voordat het monument klaar is. Dat is vijftien jaar nadat Grishaver het initiatief tot het monument heeft genomen.

Dit artikel verscheen vandaag als eerste op Het Parool